Is werken zonder stress überhaupt mogelijk?

Het klinkt te mooi om waard te zijn, als een onrealistisch Utopie. Werken zonder stress, is dat überhaupt realistisch?

Hoe fijn zou het zijn om compleet stressvrij je werk te kunnen doen?

Het klinkt zelfs zo goed, misschien te goed om waar te zijn..

Om een antwoord op deze vraag te kunnen geven gaan we eerst kijken naar zogenaamde stressoren op kantoor.

Waardoor ontstaat stress op de werkvloer

Factoren die stress veroorzaken noemen we stressoren. Ook op kantoor zijn er de nodige stressoren aanwezig. Denk hierbij aan:

• Verplichtingen;
• Verwachtingen;
• Perfectionisme;
• Deadlines;
• Hoge werklast;
• Boze klanten te  woord staan;
• Weinig waardering.

Dit zijn allemaal mogelijke stressoren, en uiteraard zijn er nog veel meer te bedenken. Je kunt je goed voorstellen dat de moderne kenniswerker het niet makkelijk heeft op kantoor. Heb jij last van werkstress? Herken jij één of meerdere van onderstaande symptomen bij jezelf?

Symptomen van werkstress

Hieronder staan de fysieke symptomen van werkstress beschreven. Als jij lijdt onder werkstress is de kans groot dat je meerdere van deze symptomen bij jezelf herkent.

• Gespannen spieren;
• Spierpijn;
• Diarree of juist verstopping;
• Maagzuur;
• Zweten;
• Moeheid;
• Sufheid;
• Lusteloosheid;
• Zenuwtrekjes en tics;
• Nagelbijten of friemelen;
• Droge mond en droge keel;
• Hartkloppingen;
• Snelle ademhaling;
• Veel naar de wc moeten;
• Verminderde zin in seks;
• Klamme handen en voeten;

De beschreven symptomen beginnen vaak als onschuldige signalen en tekenen van werkstress. Maar naarmate de stress aanhoudt, en dus chronische werkstress ontstaat, worden de symptomen heftiger en ernstiger. Wat begint als een onschuldige reactie op stress kan uitmonden in een situatie waarin je fysiek ziek wordt van de stress op kantoor. Daarom is het zo belangrijk om tijdig de signalen van werkstress te herkennen, zodat je er iets aan kunt doen.

Psychologische tekenen van werkstress

Naast de fysieke symptomen zijn er ook psychologische tekenen die wijzen op een hoge mate van werkstress.

• Moeite met concentreren;
• Verminderde productiviteit;
• Ongeduldig;
• Snel geïrriteerd / prikkelbaar;
• Angst;
• Somberheid;
• Mentaal niet aanwezig bij werk;
• Malende gedachten;
• Snel boos;
• Verlies van gevoel voor humor.

Het kantoorleven is soms zwaar. Zodra je eindelijk naar huis kunt wordt je gebombardeerd met alle ongelezen WhatsApp-berichten, privé zaken die je nog moet afhandelen en het huishouden dat gedaan moet worden. Het leven voelt hectisch en gejaagd.

Maar zo hoeft het niet te zijn.

Stressoren op het werk

Om je werkstress te verminderen en te kunnen werken zonder stress is het noodzakelijk om eerst te herkennen wat de grootste stressoren van jouw leven zijn. Stressoren kun je herkennen door te reflecteren. Dit gaan we doen aan de hand van een beknopte vragenlijst.

• Zijn er duidelijke verwachtingen tussen jou en je leidinggevende?
• Weet je wat jouw belangrijkste prioriteiten zijn? Zo ja, komen die overeen met de prioriteiten van je leidinggevende?
• Heb je meer werk dan tijd om het werk te voltooien? Zo ja, weet je leidinggevende hiervan?
• In hoeverre kun je autonoom werken?
• Heb je voldoende beslissingsbevoegdheid om je werk adequaat uit te voeren?
• In hoeverre zijn je draagkracht en draaglast op elkaar afgestemd? Is er balans tussen de twee?
• Werk je minimaal één keer per week over?
• Hoe is de omgang met collega’s?
• Hoe is de algehele sfeer op kantoor?
• Hoe is de bedrijfscultuur?

Jouw antwoorden op deze vragen kunnen je helpen om een beeld te krijgen van de voornaamste stressoren op het werk. Overigens kan het zo zijn dat je stress ontstaan is door één enkele, of slechts een paar, bronnen van stress. Naarmate deze bronnen van stress aanhouden wordt je over het algemeen meer vatbaar voor stress en sneller geïrriteerd. Wat resulteert in nog meer gevoelens van stress.

Het lijkt dus misschien of er een heleboel bronnen van stress zijn, maar als je teruggaat naar de kern zijn er waarschijnlijk slechts een paar die een groot verschil maken.

Om een voorbeeld te noemen; je kunt waarschijnlijk veel beter met de slechte bedrijfscultuur omgaan zodra jij en je baas het eens zijn over verwachtingen en prioriteiten. Er valt een last van je schouders en je voelt je beter.

Wat je kunt doen om te werken zonder stress

Nu je beter inzicht hebt in je veroorzakers van stress kun je de oorzaken gaan aanpakken. Wellicht dat je sommige oorzaken bespreekbaar zult moeten maken, zoals onduidelijke verwachtingen, prioriteiten, draagkracht en draaglast.

Andere oorzaken kun je waarschijnlijk alleen oplossen door zelf een eerste stap richting verandering te zetten, zoals een slechte werkcultuur, collega’s waar je geen nee tegen durft te zeggen of jouw uitstelgedrag.

Als je er zelf alles aan hebt gedaan om je werkstress te verminderen, maar de situatie wordt niet beter, dan rest er nog één optie; opzoek naar een nieuwe baan. Dit is overigens wel de laatste en minst preferabele optie. Liefst doe je je best om je huidige baan te redden. Stel jezelf weleens eerlijk de vraag of stress veelvoorkomend is in de sector waarin je werkt. En hoe zou dit zijn bij andere bedrijven, is het een realistische gedachte dat je daar minder stress zou hebben?

Het is niet altijd leuk, maar stress hoort nou eenmaal bij het leven. Het gaat minder om stress vermijden en meer om leren omgaan met stress.