Onzekerheid maakt ons bang en daarom willen we controle. Stress ontstaat als we proberen te controleren wat we niet kunnen controleren. Hoe laat je de behoefte aan controle los? Door meer op jezelf te vertrouwen en los te laten wat je niet kunt veranderen.
Hoe vang je een aap?
In Afrika en India hebben boeren een bijzondere manier ontwikkeld om apen te vangen. Ze stoppen pinda’s in een holle kokosnoot dat aan een touw vastzit. De aap stop zijn hand in de kokosnoot en op het moment dat hij een vuist vol pinda’s pakt, zit hij gevangen. Zijn vuist is namelijk groter dat het gat in de kokosnoot.
Het enige wat hij hoeft te doen om te ontsnappen is de pinda’s los te laten zodat hij zijn lege hand kan terugtrekken door de opening. Maar dat doet een aap vreemd genoeg nooit. Hij is te bang om zijn pinda’s los te laten.
Het merkwaardige van dit verhaal is dat de aap nooit echt gevangen zat. Hij had elk moment kunnen kiezen te ontsnappen. Hij hoefde alleen maar los te laten. Zo werkt het met controle ook. Als we krampachtig proberen controle te houden, dan sluiten we onszelf op. Als we leren los te laten, realiseren we ons dat we veel vrijer zijn dan we denken.
Waarom willen we controle?
De behoefte aan controle heeft iedereen. In een onzekere wereld willen we onze omgeving en onze toekomst controleren. We zijn bang aan het toeval overgeleverd te zijn. Dat zou betekenen dat we nergens invloed op kunnen uitoefenen. Die onzekerheid maakt ons bang.
En dus proberen we zoveel mogelijk te controleren: we sluiten verzekeringen af om ons in te dekken, we plannen vooruit om meer grip te krijgen op onze toekomst en we proberen anderen te sturen zodat ze hopelijk doen wat wij willen. Alles om maar te voorkomen dat we onaangenaam verrast worden.
Het recept voor stress.
Het probleem ontstaat wanneer we proberen te controleren wat buiten onze invloedsfeer ligt. Dat is het recept voor stress en zorgen: proberen te controleren wat je niet kunt controleren. Ga maar na: wat geeft jou de meeste stress? Is dat toevallig een situatie waar je weinig controle over hebt? Waarschijnlijk wel, anders had je het allang opgelost.
Hoe krijg je wat je wilt?
Download ons gratis eBoek Hoe Je Krijgt Wat Je Echt Wilt.Stap uit je hoofd – en geniet van een ontspannen leven.
Meer dan 35.000 keer gedownload!
“Interessant, boeiend en leerzaam! Het geeft me ontzettend veel steun. Wat ben ik blij dat ik dit gevonden heb. Het verrijkt echt mijn leven!”
Hoe je alles krijgt wat je wilt
Heb jij een toverstokje?
We hebben weinig controle over dingen buiten onszelf: het weer, de economie, andere mensen, de toekomst, de prijzen bij Albert Heijn of wat je buurman volgende week gaat doen. Kun je dat beïnvloeden? Als je zegt dat je dat kunt, dan wil ik wel tegen een redelijke prijs je toverstokje overnemen. Mij is het nog nooit gelukt.
Met name de toekomst en andere mensen willen we graag controleren. We doen dit voornamelijk in ons hoofd. We piekeren over de toekomst en maken ons er zorgen over. We voeren – in onze gedachten – complete dialogen met andere mensen. Dat die mensen helemaal niet aanwezig zijn, houdt ons kennelijk niet tegen. Herken je dit?
Wat kan ik – nu – doen?
In essentie hebben we alleen controle over wat wij – nu – doen. Dat klinkt misschien teleurstellend. “Heb ik alleen controle over mijzelf? Is dat alles?”
Toch is controle over jezelf de basis van alle verandering. Als je zelf verandert, veranderen ook de omstandigheden en mensen die op je pad komen. Daarmee verandert ook je toekomst.
Sommige mensen proberen anderen te veranderen, maar niet zichzelf. Sommigen fantaseren over de toekomst, maar nemen vandaag geen actie. Sommigen gebruiken hun fantasie om zich zorgen te maken, maar niet om iets positiefs te visualiseren. Stress komt voort uit gebrek aan controle, nooit door actie nemen.
Laat de pinda’s los.
Zoals je ziet ontstaat er een probleem wanneer je probeert te controleren wat buiten je invloedsfeer ligt. Hoe vaak maak jij je zorgen maken over iets dat je niet kunt controleren? Hoeveel spanning levert dat op? Als je inziet dat zorgen maken helemaal niets oplevert, wordt het tijd ze los te laten.
Hoe laat je los? Door inzicht. Prik door de illusie heen dat je alles kunt controleren. Zie het niet alleen, maar voel het ook echt. Het zal nooit gebeuren! Dat hoeft gelukkig ook niet, want dan zou het leven erg saai zijn. Als alles bekend is, missen we ook de opwinding van onzekerheid. Want een beetje onzekerheid hebben we ook allemaal nodig…
Hoe meer zelfvertrouwen, hoe minder behoefte aan controle. Hoe meer vertrouwen in je vaardigheden, hoe meer je openstaat voor spontaniteit. Hoe meer vertrouwen in je eigen oordeel, hoe minder de angst om verkeerd te kiezen. De aap heeft de keuze zijn hand te openen en de pinda’s los te laten. Wij hebben de keuze onze geest te openen en de controle los te laten. Pas dan zijn we echt vrij!
Wil jij minder stress?
Volg dan deze online cursus Nooit Meer Zorgen of Stress.Laat alle zorgen en stress los.
Meer dan 15.000 cursisten gingen je voor!
“Je cursus was super – een gouden greep. Niets bracht rust en ontspaning in mijn leven. Maar met jouw cursus is het mij gelukt!”
Laat al je zorgen los
Wat veroorzaakt stress bij jou?
Hoeveel invloed heb je daarop?
Wat een prachtig artikel. Controle is fijn omdat het ons veiligheid geeft. Als mens worden we van kinds af aan geprogrammeerd om op een bepaalde manier te denken, om een beeld te vormen van de wereld om ons heen. Deze programmering geeft een gevoel van controle. Maar is dat terecht? Is het niet veel prettiger om de controle los te laten. Je kunt je aan een tak vast blijven hangen terwijl de rivier onder je door stroomt en dan zeggen dat je ‘controle’ hebt. Misschien is het beter om los te laten en zelf te kiezen waar de stroom je brengt. Los laten van controle betekend nieuwe wegen verkennen. Nieuwe wegen verkennen is groei.
Beste Bart,
Dank voor je compliment en aanvulliing:
De metafoor van de tak en de rivier is een hele mooie :)
Vriendelijke groet,
Frank
Ik herken veel veel in dit artikel.
Juist omdat ik mij vaak aan siuaties vasthoud waar ik toch niets aan kan doen.
Dan is het bij mij vaak dat ik denk dat ik er wat aan kan doen als ik vaak genoeg probeer of dat de betreffene tot inkeer komt als ik blijf proberen maar vaak is dat gewoon niet zo.
Als je eenmaal aan het loslaten bent merk je dat het allemaal veel ontspannender wordt juist omdat je niet meer zo krampachtig vasthoud rn vast probeert te houden.
Anyway, mooi om het artikel te lezen en ik heb er de positieve punten zo’n beetje uitgehaald.
Ik herken veel in t artikel bij mezelf,
Bijna precies omschreven hoe en wat ik voel….
Maar de vraag is; durf ik t wel (helemaal) los te laten…..
Beste Ik,
Dat kost inderdaad moed. Van de andere kant, te veel controle kost nog meer energie :)
Begin er mee om de controle in kleine sitauties een klein beetje los te laten.
Doe het in je eigen tempo en op je eigen manier. Dat geeft meer rust en vertrouwen dan in één keer alles los te laten (en dat hoeft ook helemaal niet).
Veel succes en vriendelijke groet,
Frank