Het vergroten van je assertiviteit

Dit gastartikel is geschreven door Donna, vierdejaars studente maatschappelijk werk en dienstverlening.

Zij beschrijft haar ervaringen met assertief zijn en legt de link tussen assertiviteit en zelfvertrouwen.

– “Pardon, niet om ‘t één of ‘t ander, maar ik stond vóór u in de rij.”
– “Mag ik iets vragen? Zou u misschien uw koptelefoon wat zachter kunnen zetten; ik hoor het namelijk helemaal kraken.”
– “Nee, ik moet u bekennen dat het eten me niet zo gesmaakt heeft. De biefstuk was te taai en de saus al koud.”

Je kent het soort situaties wel als hierboven geschetst. Situaties waarin je met open mond kijkt naar hoe iemand uiterst assertief reageert in een situatie waarbij jij waarschijnlijk gewoon je mond had gehouden en de binnenkant van je wang kapot had gekauwd. Assertiviteit is een kwaliteit die lang niet iedereen bezit. Sterker nog, de meesten van ons hebben er oprechte moeite mee.


”Hallo… Zelfvertrouwen!”

Heb jij genoeg van twijfel en onzekerheid?

Volg onze GRATIS serie:

Weg met Onzekerheid – Hallo Zelfvertrouwen!

Ontdek de Krachtige Weg naar Meer Zelfrespect!

“Mijn zelfvertrouwen groeit met de dag. Zowel op het werk als in mijn privéleven voel ik me gelukkiger. Ik sta er zelf van te kijken, maar het is waar. Bedankt voor de hulp!”


Zodra we voor een probleem komen te staan, ‘overkomt’ ons dat als het ware. Het gebeurt onverwachts, bijvoorbeeld: iemand komt plotseling heel onaardig uit de hoek. Nog voordat je de kans hebt om überhaupt na te denken over wat er zojuist gebeurde, lijkt het moment alweer voorbij te zijn. Je blijft er nog een poos over malen, maar uiteindelijk besluit je het maar ‘te laten’. Je vergoelijkt iemands gedrag. “Diegene zal het zo wel niet bedoeld hebben.” En daarmee is de kous af. Je wilt tenslotte ook geen zeikerd zijn.

Dit gedrag leidt bij menigeen tot het bekende fenomeen: de had-ik-nou-maar-gedachten. Had ik nou maar gevraagd waar die opmerking op sloeg. Had ik nou maar gezegd dat ik zo niet toegesproken wil worden. Enfin, daadwerkelijk iedereen kan nog wel een situatie uit het verleden voor de geest halen waarbij je je achteraf in je bed lag te verbijten, omdat je het anders aan had moeten pakken.

Hoe doen die ‘mondige’ types dat toch? Altijd maar voor zichzelf op kunnen komen, wat hen ook overkomt? Vol bewondering kan ik altijd naar die mensen kijken, werkelijk mijn hoofd brekend over hoe zij toch aan dat hoge lefgehalte komen. En, ik moet bekennen dat ik zelf inmiddels ook al een stuk assertiever ben geworden dan ik ooit dacht te kunnen zijn. Ik heb dat geleerd door puur de al assertieve types te bestuderen. Wat doen zij anders dan ik? Wat levert het ze op? Wat kan er de keerzijde van zijn?

En dat heeft mij gebracht tot de volgende conclusies.

* Assertiviteit is iets dat je jezelf kunt aanleren.
* Het gaat er in eerste instantie om dat je zelfwaardering hoog is. Dat wil in dit geval zeggen dat je jouw gevoelens niet ondergeschikt maakt aan anderen, maar ze even zwaar laat meetellen.
* Vanuit het idee dat je jezelf mag laten gelden (omdat je niet minder, maar ook niet meer bent dan een ander), moet je het jezelf gunnen dat er zorg voor je gedragen wordt. Door niemand minder dan jezelf. En dit klinkt wellicht een beetje wollig, maar wat ik eigenlijk bedoel met ‘zorgen voor jezelf’, is dat je ervoor waakt dat je niet te maken krijgt met gevoelens van afwijzing, vernedering, overtrokken woede, diepe onzekerheid of andere hevige emoties die je gemakkelijk in de hand had kunnen houden. Als jij het gevoel hebt dat je op eieren loopt, draag je er zorg voor dat je weer op een gewone ondergrond komt. Puur en alleen omdat dat prettiger voor je is.
* Dus vanuit het idee dat jij jezelf wilt laten gelden én vanuit het principe van zorg dragen voor jezelf, ga je na wat je voelt als je iets overkomt. We houden het voorbeeld aan van degene die je plotseling afkraakt. Wat gaat er door jou heen? Boosheid? Verbazing? Misschien zelfs verdriet?
* En benoem dat.

Ja, dat klinkt natuurlijk makkelijker dan het is. Want hoe benoem je zoiets? Hoe kom je op een goede manier voor jezelf op, zonder de ander gelijk over te laten gaan op de aanval? Het is eenvoudiger dan je denkt. Verzamel lef (dat ten eerste), benoem je gevoel en maak er een confronterende vraag van. In dit geval houdt dat in dat je het volgende bij de ander neerlegt:

“Joh, die opmerking verbaast me eigenlijk heel erg. Waarom zeg je zoiets?”

KLEBENG, je hebt ‘m. Je maakt iemand bewust van zijn gedrag én je komt voor jezelf op. Je verwacht daarbij ook nog eens een antwoord van de ander en diegene kan eigenlijk niet anders dan hier zelf van overrompeld zijn. Missie geslaagd.
* Indien het moment al ‘voorbij’ is, creëer het dan opnieuw. Je mag best even nadenken en je voorbereiden, als je maar weet dat je er te allen tijde op terug mag komen wanneer jij dat nodig acht.

In sommige gevallen heb je echter te maken met mensen die niet voor reden vatbaar zijn. Mensen die, hoe vaak je ook probeert iets op een normale manier te bespreken, het toch steeds presteren om jou in een hoek te drijven. Voortdurend het gevoel hebben dat je assertief moet optreden, is verschrikkelijk. Niet alleen omdat het ontzettend vermoeiend is, maar ook omdat er dus gewoon duidelijk voortdurend een hele onprettige, gespannen sfeer hangt. In dit geval heb je drie keuzes:

* De situatie gewoon maar over je heen laten komen, in een slachtofferrol kruipen en vooral heel vriendelijk glimlachen naar diegene met de hoop in een goed boekje te komen.
* Maken dat je wegkomt en nooit meer omkijken.
* Duidelijk zijn, dan wel ‘consequent assertief’. Iemand gewoon eens goed aanspreken op zijn gedrag, wat dat met jou doet, wat je wél verwacht van diegene en eventueel zelfs wat er tegenover staat als diegene dat niet respecteert (in extreme gevallen).

Bijvoorbeeld tegen die arrogante, overkritische klasgenoot, waar je ondanks alles toch mee moet samenwerken: “Het valt me de laatste tijd echt op dat je me voortdurend bekritiseerd op mijn werk. Ik vind het echt moeilijk om daarmee om te gaan, omdat ik mijn best doe om alles zo goed mogelijk te doen en jouw kritiek me het gevoel geeft dat ik niets goed kán doen.

Dat komt vooral door hoe je het brengt, op een hele ongenuanceerde, harde manier. Ik word daar boos van. Ik vind niet dat mijn werk zo hoeft te worden afgekraakt! Daarom mijn verzoek: als je punten hebt van kritiek, breng dit dan op een andere manier en benoem daarbij ook wat je wel goed vindt. Dan kan ik er tenminste iets mee.” (Eventuele extreme aanvulling: “Ik merk aan je reactie dat je niet openstaat voor wat ik je probeer duidelijk te maken. Ik denk daarom dat het belangrijk is dat we er een docent bij betrekken (of welke optie dan ook), want zo komen we er niet uit.”

Bovenstaande is natuurlijk heel erg utopisch geschetst. In een gesprek verloopt het nooit zo vloeiend en je kunt de reactie van de ander daarbij ook niet inschatten. Toch denk ik wel dat de boodschap overkomt: of en hoe je iets brengt, geeft je een krachtig gevoel. Door op te komen voor jezelf en hier gewoon regelmatig mee te oefenen, vergroot je je assertiviteit. En daar heb je recht op, puur omdat een ander jou niet op een schofterige manier hoeft te behandelen. Door assertief op te treden, leert je omgeving dat snel genoeg af. Het respect voor jou van anderen groeit. Om nog maar niet te spreken over hoe je jezelf gaat waarderen.

Voor jou geen taaie biefstuk meer met koud geworden saus!

Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen hiermee. Hoe is het met jouw assertiviteit gesteld? Kun je een situatie noemen waarin je goed hebt opgetreden of juist niet en waarom dan niet? Ik ben erg benieuwd!

Tot zover het artikel van Donna. Een mooie bijdrage!


Wil jij meer zelfvertrouwen?

Volg dan deze online cursus Blijvend Zelfvertrouwen.

Voel je sterk en zeker over jezelf – wat er ook gebeurt.

Meer dan 15.000 cursisten gingen je voor!

“De cursus zelfvertrouwen is het bedrag dubbel en dwars waard! Ik sta steviger in m’n schoenen, al vanaf de eerste les!“

Vergroot je zelfvertrouwen


Over de schrijver 

Frank De Moei

Ik ben een professionele life-coach, gespecialiseerd in persoonlijke groei.

Meer dan 15.000 cursisten heb ik inmiddels geholpen met een gelukkig en succesvol leven.

Wat wil jij?
Wil jij meer zelfvertrouwen, minder stress, betere relaties, leuker werk, meer geluk en meer succes?
Deze Online Trainingen gaan je helpen!

Meer over
Meer over Frank
Ervaringen van cursisten

Ontdek Het Geheim


Hoe krijg je wat je ècht wilt?


ONS GRATIS EBOEK

35.000 Lezers gingen je voor


Ook leuk om te lezen:

Reageer op dit artikel

  • Goed artikel, veel bruikbare tips en opmerkingen die je altijd en overal kan inzetten om je zelfvertrouwen te verhogen. Ik heb ze met succes toegepast!

  • Ariane schreef:

    Goed artikel! Mij uit het hart gegrepen! Ik kijk ook altijd met jaloezie naar de mondige en assertieve mensen die meteen lik op stuk geven en laten merken wat hen niet bevalt. Ik bezit de twijfelachtige eigenschap dat ik “tertiar” reageer, dat is nog een stapje slomer dan secundair :-) Ik bedenk soms ’s avonds in bed dat ik me wel erg aangevallen voelde door die collega, maar dat is dan snél… In de meeste gevallen kan het weken later doordringen en soms wel nooit. Ik heb als kind 7 jaar dwarsfluitles gehad, en weet pas sinds kort met hoeveel met tegenzin dat was. Ik hád dat natuurlijk gewoon moeten zeggen tegen mn ouders, want die zijn helemaal niet onredelijk. Maar ik voelde het niet, of wist niet dat ik het voelde. Heeft iemand tips over hoe je kunt voelen wat je voelt?

  • Beste Ariane,

    Dank je wel :)

    Er zijn drie dingen waar je mee aan de slag kunt:

    1. Vergelijk jezelf niet met anderen. Je bent zoals je bent en dat is prima. Sommige mensen zijn primair, sommigen tertiair. En zo zijn er nog duizenden andere soorten. Elke vergelijking geeft spanning.
    2. Wees niet te zelfkritisch: en wat dan nog dat je later reageert? Beter nu erachter komen dat je niet van dwarsfluit houdt, dan er pas over veertig jaar achterkomen :) Zelfkritiek geeft óók spanning, dus vergeef jezelf voor wat je denkt dat je beter zou moeten doen.
    3. Dichter bij je gevoel komen is een groot onderwerp. Dit artikel geeft je meer inzicht:

    https://www.newstart.nl/blog/denk-minder-voel-meer/

    Veel succes!

    Vriendelijke groet,
    Frank

  • {"email":"Email address invalid","url":"Website address invalid","required":"Required field missing"}
    >