Hoe ontstaat stress: alles wat je moet weten

Je weet wat stress is, maar hoe ontstaat stress eigenlijk? Waardoor komt het dat de een meer gestrest is dan de ander? 

Er ligt tegenwoordig zoveel druk op mensen. We jagen onszelf veel stress aan met deadlines, verplichtingen en verwachtingen. Een blik op de data werpen zegt genoeg: 1 op de 7 Nederlanders zit thuis met een burn-out. Dat is echt veel. Veel te veel.

Hoe komt het nou dat er juist tegenwoordig zoveel stress in ons leven is? Hoe ontstaat stress?

Het ontstaan van stress

Stress komt voort uit de druk die we in het dagelijks leven ervaren. Deze druk leidt tot spanningen, zowel op het werk als thuis. Uiteindelijk voelen we ons gespannen en gejaagd. Iedereen heeft spanningen, maar de een heeft er meer last van dan de ander. Daar hoor je zo meer over.

Stress wordt veroorzaakt door bronnen van stress, ook wel stressoren genoemd. Stress kan tal van vormen aannemen. Je kan er last van hebben in elke situatie waar je angstig, boos, nerveus of gefrustreerd van kan worden.

Stress en angst lijken aan elkaar verwant, maar er is een verschil. Stress kan je zien als een gevolg van angst. Maar soms is het ook andersom. Als je last hebt van een stressor, maar die is op den duur verwijderd en je stress blijft aanhouden, dan spreken we van angst.

Er zijn tal van stressoren te benoemen, denk maar aan:

• Baanonzekerheid,
• Oorlog,
• Verlies van een naaste,
• Ruzie in de familie,
• Financiële zorgen,
• Pijn,
• Gebrek aan assertiviteit,
• Weinig waardering uit je werk halen,
• Chronische ziekte,
• Etc.

De lijst gaat maar door. Er is simpelweg te veel te benoemen wat stress kan veroorzaken.

Waarom is er vandaag de dag zoveel stress?

Wist je dat het woord stress pas in de 20ste eeuw is ontstaan? En wist je dat diverse stoornissen, zoals PTSS, pas recentelijk zijn gaan gelden als medische conditie? Tientallen jaren geleden waren de gevolgen van stress nog niet in kaart gebracht. Men besteedde er nauwelijks aandacht aan.

Maar het was niet door het gebrek aan aandacht dat stress toen veel minder een probleem was. Er was simpelweg ook minder keuze in die tijd. Als je ging studeren dan was je beperkt in je keuze. Als je wilde afspreken met vriendjes of vriendinnetjes dan was je beperkt tot het gebied waar je woonde. Als je iets wilde eten kon je iets kopen in de buurt.

Tegenwoordig is dat wel anders. Je bent 24/7 verbonden met al je vrienden en familie, met iedereen die je ooit hebt ontmoet of zelfs niet eens persoonlijk kent. Je kan van alles eten, haal je het niet in de supermarkt dan gebruik je wel een koerier service om het eten naar je deur te brengen. En opleidingen, daar zijn er inmiddels honderden van.

Daarbovenop zijn er steeds meer verwachtingen. We worden steeds jonger oud lijkt het wel. Je moet al veel keuzes maken op jonge leeftijd. Keuzes die soms de rest van je leven vorm zullen geven. Dat is niet altijd makkelijk.

Ook gaat alles steeds sneller. Soms is dat goed, maar soms werkt het ook tegen je. Je hebt internet, een TV, smartphones, tablets, laptops en ga zo maar door. Pak een willekeurig apparaat erbij en je staat open voor allerlei invloeden van buitenaf. En vaak is dat niet rooskleurig. Je leest of ziet overal wat er gebeurd in de wereld. Welke ellende, pijn en verdriet er zijn. Ook dat kan een bron van stress zijn voor je.

Begrijp mij niet verkeerd, ik ben juist groot voorstander van keuzes kunnen maken en vooruitgang. Mijn punt is dat de samenleving niet hetzelfde is als een tiental jaar geleden. En dus zullen we als mensen, als samenleving, mee moeten veranderen. Als we blijven doen wat we 20 jaar geleden deden, dan gaat dat vroeg of laat voor stress zorgen.

Waarom heeft de een meer stress dan de ander?

Wat voor de een stressvol is hoeft dat voor iemand anders niet te zijn. Stress zit dus toch tussen de oren. Je stressbestendigheid en perceptie van bepaalde situaties bepaalt in grote mate hoeveel stress je ervaart. Iemand die een ogenschijnlijk ongunstige situatie als positief weet te bestempelen heeft minder stress. Iemand die overal gevaar inziet zal geen stressvrij leven hebben.

Sommige mensen hebben van nature een hogere stress tolerantie dan anderen. Door hun ervaringen en opvoeding hebben zij bepaalde dingen geleerd waarmee ze nu beter met stress om kunnen gaan.

Dat wil overigens niet zeggen dat jij die dingen niet kan leren. Verbeterde stressbestendigheid en stresstolerantie kan iedereen leren.