Alles over burn-out – voor mensen die op het randje zitten

Je hebt er geen puf meer voor.

Je bent burn-out.

Als lange tijd je draagkracht (wat je aankunt) en je draaglast (wat er van je wordt gevraagd) niet meer in balans zijn kom je in een burn-out terecht. Het grote verschil met overspannenheid is dat de oorzaken van burn-out vaak dieper liggen en het hersteltraject dan ook langer duurt.

In dit artikel deel ik dan ook alle inzichten met je op het gebied van burn-out. Je gaat lezen over:

• Wat is een burn-out?
• Wat zijn de oorzaken van een burn-out?
• Je gaat ontdekken of je zelf tegen een burn-out aan zit
• En tot slot behandel ik ook burn-out behandeling en burn-out herstel (en wat je vooral wel en niet moet doen!)

Wat is een burn-out?

Velen krijgen vandaag de dag dit etiket opgeplakt, maar wat is een burn-out of opgebrand zijn nu eigenlijk?

Je loopt het risico om volledig uitgeblust te raken wanneer je voor een te lange periode over je grenzen gaat. Opgebrand zijn is zeker niet hetzelfde als stress of overspannen zijn. Langdurige en overmatige stress is er wel de oorzaak van. Een drukke periode op het werk overbruggen kan perfect.

Een portie gezonde stress voor een korte tijd kan zelfs goed zijn en de productiviteit opdrijven. Veel mensen presteren dikwijls beter wanneer ze onder druk staan. Een presentatie moeten geven voor een volle zaal maakt je bloednerveus, een eerste afspraak met een belangrijke klant ook.

Dit is perfect normaal. De spanning die je voelt is een natuurlijke reactie van het lichaam, die er voor zorgt dat je fysiek in staat bent om de extra inspanning aan te kunnen.

Ons lichaam reageert op een stressvolle situatie door extra stresshormonen aan te maken: cortisol, noradrenaline en adrenaline worden door ons lijf gepompt. We zijn alert, actief en klaar om de klus te klaren en ons mannetje te staan. Perfect normale reactie dus.

Maar wanneer dit te lang duurt, wanneer de druk blijft aanhouden en je lichaam paraat blijft staan en voortdurend stresshormonen blijft aanmaken, dan geef je jezelf en je lichaam niet de kans om te recupereren en geraak je op den duur overspannen.

Wanneer je niets aan het overspannen zijn doet en de burn-out verschijnselen negeert, dan ligt een nakende inzinking op de loer.

Wat zijn de oorzaken van een burn-out?

Burn-out symptomen komen zowel en even vaak bij mannen als bij vrouwen voor. In alle mogelijke sectoren op de arbeidsmarkt raken mensen opgebrand, maar de ene sector heeft meer risico’s op burn-out dan de andere. Dit is afhankelijk van meerdere factoren, zoals de aard van de job, de eisen die er gesteld worden, de werkomgeving, het evenwicht tussen werk en privé, maar hangt net zo goed af van je eigen karakter en hoe je bent ingesteld.

Er kan nog een tandje bij…

Het wezenlijke verschil met een depressie is dat een burnout steeds wordt gekaderd in een werk-gerelateerde context. De hedendaagse maatschappij vraagt steeds meer van de werkende mens.

Er worden alsmaar hogere eisen gesteld en steeds meer flexibiliteit verwacht. We maken volop overuren en vinden het normaal om ook nog wat dringende administratie thuis verder af te werken. Vaak wordt een burnout gezien of aangevoeld als een teken van zwakte, maar eigenlijk is het net het tegenovergestelde.

Een dergelijke psychische uitval komt het vaakst voor bij de meest gedreven mensen, gemotiveerde en harde werkers die veel hooi op hun vork nemen en zichzelf steeds verder pushen om te presteren. Het is dus niet enkel en alleen de druk van buitenaf (lees: de baas) die te hoog is, vaak leggen we de professionele lat voor onszelf te hoog en willen we zelf ook steeds presteren. Goed zijn in wat we doen dragen we hoog in het vaandel.

Miss or mister perfect?

Iedereen die onder langdurige stress komt te staan, loopt het risico om uitgeblust te geraken. Maar voor wie perfectionistisch aangelegd is en de lat voor zichzelf extreem hoog legt, is dit risico des te hoger. Bij personen die graag een foutloos parcours afleggen bij alles wat ze doen, wordt burned out zijn vaak als een falen ervaren. Het is voor iedereen moeilijk om te aanvaarden je de gestelde doelen niet gaan halen, maar voor perfectionisten is het accepteren extra moeilijk.

Zorgzaam zijn is niet steeds een zegen

De zorgsector is een sector waar het risico op burn-out symptomen zeer hoog is. Elke dag hard werken om voor anderen te zorgen is een dankbare en nobele job, met veel voldoening. Maar het is evengoed een job die tonnen energie vergt, die veel mensen na een aantal jaren in het werkveld te hebben gestaan, niet langer kunnen opbrengen.

Overweldigd door digitale wereld

Naast de hogere eisen op de werkvloer en bepaalde karaktertrekken die het burned out zijn in de hand kunnen werken, worden we ook dagelijks overspoeld met miljoenen megabytes aan informatie. Smartphones, Facebook, Twitter, e-mails,… We moeten of willen steeds bereikbaar zijn, op elk uur van de dag en misschien zelfs ook ‘s nachts.

Hoeveel keer per dag scroll je niet door je Facebook posts, om zeker niets van het sociale mediagebeuren te missen?

Outlook laat je om de haverklap weten dat er een nieuw mailtje is binnengekomen, waar je uiteraard meteen naar gaat kijken. We zijn geen moment meer van de rest van de wereld afgesloten. Rust en stilte is ver te zoeken.

Alles wordt ook veel vluchtiger. Vroeger moest een factuur met de hand of typemachine worden opgemaakt en per post verstuurd. Op de dag van vandaag wordt diezelfde factuur dankzij vernuftige software in enkele seconden aan de klant ter betaling aangeboden. Alles moet snel, snel. We moeten steeds meer en beter presteren en ons haasten om mee te kunnen met de steeds sneller draaiende wereld.

Tot je lichaam je een halt toeroept. Want plots is alles op. Letterlijk. Je raakt met moeite je bed uit. En waarom zou je douchen en je kleren aantrekken? Je sleept jezelf vooruit, niets lijkt nog te lukken. Zelfs de kleinste taken vergen veel te veel energie.

“Heb ik een burn-out?”

Burned out zijn kun je zien als te lang overbelast zijn, waar je zowel fysiek als psychisch de gevolgen van draagt.

Lichaam en geest zijn sterk met elkaar verbonden, waardoor psychische problemen zich vaak op lichamelijk vlak gaan uiten, als een signaal van je lichaam dat er iets grondig verkeer loopt. Je kan bij jezelf nagaan of je tot de risicogroep behoort door volgende burn-out verschijnselen bij zelf te checken.

Je bent altijd en enorm moe

Extreem vermoeid zijn is de voornaamste aanwijzing dat er iets fout dreigt te gaan. Rust nemen lijkt niet te helpen, je blijft doodmoe. Er is een verschil met een ‘gewone’ vermoeidheid, die wel overgaat na een aantal uurtjes goed doorslapen, of een aantal dagen uitrusten op de bank thuis.

Vaak ben je overspannen, door een korte periode van drukte op het werk. Na wat goede nachtrust of een aantal dagen recupereren op de bank, gaat dit gevoel over. Onderken dit gevoel echter niet, vaak is het een voorbode van een ergere graad van overspannenheid.

Vermoeidheid die niet overgaat na rusten is een belangrijk signaal dat je dringend iets moet gaan veranderen.

Je hebt vaak last van slapeloze nachten

Ondanks je grote vermoeidheid, heb je problemen om te slapen. Je gaat moe naar bed en staat nog even moe terug op.

Ook lig je ’s nachts vaak wakker, ben je aan het piekeren en lukt het je niet om vlot in slaap te vallen.

Of je wordt midden in de nacht wakker, al dan niet met een paniekaanval. Het piekeren begint opnieuw en van slapen komt niet veel meer in huis.

Je bent gevoeliger voor pijn en stijve spieren

Hoofdpijn, buikpijn en spierpijn zijn vaak gehoorde burn-out klachten. Dit wordt veroorzaakt door de lange periode van stress, die de spieren in het lichaam extra spanning geeft. Er zijn uiteraard vele vormen en oorzaken van hoofdpijn.

Hoofdpijn die door stress wordt veroorzaakt wordt ook spanningshoofdpijn genoemd en vertoont een aantal specifieke symptomen. De pijn lijkt te beginnen in je nek en lijkt uit te stralen naar een kant van je hoofd.

Je spieren zijn gespannen, je trekt misschien onbewust je schouders op, maar steeds neem je een gespannen houding aan. Spanningshoofdpijn, veelal gepaard met nekklachten, zijn een vaak voorkomende indicator dat je te lang aan stress wordt blootgesteld.

Je eetlust is verstoord

Je eetlust is sterk verstoord. Je hebt geen tijd om te eten, of beter gezegd: je maakt geen tijd om te eten. Een snelle, vaak ongezonde hap maakt deel uit van ons dagelijks voedingspatroon.

Ondanks de hype rond gezond koken, de vele beroemde TV-koks en de vele foodblogs die als paddenstoelen uit de grond rijzen, maken we veel te weinig tijd om gezond te koken. Het is ook veel eenvoudiger en sneller om een diepvriespizza uit de doos te halen en in de oven te steken, dan om zelf je deeg en topping te maken. Gezond koken vraagt voorbereiding en tijd.

Soms kan het gebeuren dat je niet minder eetlust hebt, maar juist meer. Je hebt de neiging om jezelf te verwennen met een extraatje.

Een stukje chocolade, of twee, of misschien wel een volledige tablet als de druk extra groot is. Je zoekt troost in een glaasje wijn, een sigaretje of het klassieke bakje troost…

Deze genotsmiddelen kunnen op korte termijn inderdaad wel wat troost bieden, je zelfs een boost geven, maar het effect op lange termijn is ver zoek en zorgt alleen maar voor schadelijke gevolgen.

Je hebt last van een slechte spijsvertering

Een verstoorde eetlust zorgt al snel voor een slechte spijsvertering. Darmkrampen, diarree of verstoppingen en maagzweren zijn geen uitzondering bij iemand die onder langdurige stress staat.

Enerzijds wordt dit veroorzaakt door een ongezonde voeding, maar anderzijds is een slechte spijsvertering ook het gevolg van een lichamelijke reactie op stress. Door de productie van noradrenaline, één van de stresshormonen, wordt de bloedvaten in het spijsverteringsstelsel vernauwd en gaat de bloedtoevoer automatisch verminderen. De werking is niet meer optimaal waardoor ook de hoeveelheid opgenomen voedingsstoffen vermindert.

Je wordt snel ziek

Je immuunsysteem ondervindt rechtstreekse gevolgen van jouw slechte spijsvertering. Er worden onvoldoende voedingsstoffen, vitamines en mineralen opgenomen.

Je hebt het vlug koud, je zit regelmatig niet zo lekker in je vel en wanneer er een griepje door het land waait, zit je al snel bij de dokter in de wachtzaal omdat je het ook te pakken hebt. Je kunt dus letterlijk ziek door stress worden.

Je hebt last van hartkloppingen of een verhoogde bloeddruk

Bij verhoogde spanning giert de adrenaline je door het lijf. Ook dit is een natuurlijke reactie van je lichaam. Je verbruikt meer zuurstof, vooral wanneer er ook een lichamelijke inspanning mee gepaard gaat.

Er wordt volop bloed gepompt naar je hart, je lichaam maakt zichzelf klaar om actie te ondernemen. Maar opnieuw, wanneer dit te lang duurt, maakt je lichaam blijvend een te grote hoeveelheid adrenaline aan en geraakt de hormonenhuishouding en de bloedsomloop in je lijf uit evenwicht.

Je voelt je vaak neerslachtig, uitgeblust of lusteloos

Je voelt je vaak down en vaak weet je misschien zelfs niet eens waarom.

Er ligt een berg werk op je te wachten, maar je weet niet hoe er aan te beginnen.

Je lummelt maar wat, begint aan een taak, maar slaagt er niet in om die af te werken. Het werk blijft zich opstapelen, maar aan het eind van de rit krijg je zo goed als niets gedaan.

Jouw werkijver is ver te zoeken, het ontbreekt je aan kracht om er in te vliegen en de dagtaak aan te vatten en tot een goed eind te brengen. Je ligt emotioneel volledig in de knoop.

Je wordt overvallen door een huilbui om kleinigheden, je hebt alweer geen zin in seks of je krijgt een woedeaanval om een luttele sok die je dierbare echtgenoot net naast de wasmand dropte in plaats van erin.

Je kan je met moeite op iets concentreren

Heb ik die e-mail nu al beantwoord?

Oeps, meeting met een klant vergeten in te plannen!

Een alinea uit een verslag vijf keer moeten herlezen om te vatten wat die precies inhoudt?

Wegdromen tijdens een vergadering?

Zijn dergelijke zaken voor jou herkenbaar? Concentratieproblemen zijn een veel voorkomend probleem bij iemand die dreigt uitgeblust te raken.

Je hebt een lage dunk van jezelf

Je kan jezelf niet langer overtuigen dat je goed bent in je werk. Je maakt voortdurend fouten omdat je onder hoge druk staat. Je bent kwaad op jezelf, wat je nog meer stress geeft. Op den duur raak je in een vicieuze cirkel: een neerwaartse spiraal waarbij je jezelf steeds verder onderuithaalt.

Je bent snel geïrriteerd

Je reageert snel op prikkels. Vooral de negatieve.

Je krijgt het verwijt lange tenen te hebben en bent snel geraakt. Je vindt geen rust, alles wordt snel te veel. Je raakt sneller geïrriteerd dan anders en kan moeilijk relativeren. Je kan ook weinig mensen rondom je verdragen.

Sociale contacten zijn vermoeiend. Je bent bang dat ze opnieuw iets van je zullen vragen en je ook deze keer weer geen ‘nee’ zal kunnen zeggen. Wanneer je zo diep zit dat sociale contacten een last worden, let dan op dat je niet in een isolement raakt. Niet te hoeven praten en met rust gelaten worden klinkt zo verleidelijk. Jezelf afzonderen kan tijdelijk – en is zelfs nodig om – je batterijen terug op te laden, maar het is niet goed om jezelf voor een lange tijd voor alles en iedereen af te sluiten.

Je ervaart angst of krijgt paniekaanvallen

Voortdurend piekeren kan leiden tot het ontwikkelen van angsten. Nachten waarbij je wakker schiet door een angstaanval, of paniekaanvallen bij een extra opdracht die je krijgt bij de al grote stapel werk die op je ligt te wachten, werken verlammend.

Het gevaar van opgebrand zijn

Het grootste gevaar bestaat erin het niet te onderkennen. Aanvaarden is de eerste stap in de richting van een herstel.

Onderschat ook de effecten op lange termijn niet. Herstellen van een burn-out kan heel lang duren. Het probleem is dat enkel rust niet helpt. Je moet in de eerste plaats de oorzaak aanpakken, maar vaak is het niet makkelijk om de echte oorzaak te ontdekken. Je moet de zaken anders gaan aanpakken en een behandeling zoeken die echt bij je past. De rest van je leven moet je op een andere manier gaan leven.

Niet enkel voor jezelf heeft burn out zijn grote gevolgen. Voor je partner en gezin is het ook een moeilijke periode. Jij voelt je wellicht onbegrepen terwijl je partner juist gefrustreerd raakt omdat hij of zij echt het beste been voor zet om je te begrijpen.Je partner zal een periode nog meer huishoudelijke taken op zich moeten nemen. Alleen als jij ontlast wordt kun je een werken richting een volledig en goed herstel.

Ook voor je werkgever zijn de gevolgen niet min. Het hoeft geen betoog dat een werknemer die niet goed presteert, of langere tijd afwezig is op het werk, veel geld kost van het bedrijf én ook aan de staat. Bovendien worden collega’s vaak belast met extra werk omdat ze opdracht kregen om een deel van je taken over te nemen. Zo kan een burn-out bij één werknemer soms zelfs een lange termijn ‘domino’-reactie teweeg brengen waardoor collega na collega bezwijkt onder overspannenheid of burn-out.

Je snapt ongetwijfeld mijn standpunt: iedereen is erbij gebaat als we het aantal burn-outs kunnen verminderen.

Acceptatie als eerste stap naar herstel

Aanvaarden is essentieel

Burned out zijn ben je niet van de ene op de andere dag. De oorzaken zijn al langer bezig om je er onderdoor te krijgen.

Je weet dat er iets mis is, maar vaak wordt het probleem pas echt erkend wanneer je de diagnose te horen krijgt, wanneer je effectief het etiket krijgt opgeplakt.

Diep van binnen wist je dit eigenlijk al, maar je hebt die bevestiging van een arts of therapeut nodig om een ‘ziek’ zijn te accepteren.

Het grote taboe…

Het hebben van een burnout blijft, net zoals chronisch vermoeidheidssyndroom bijvoorbeeld, in onze hedendaagse maatschappij nog steeds een taboe.

Een gebroken been, een hartaanval of een andere aandoening waardoor je niet kunt werken voor een kortere of langere periode, wordt gemakkelijker aanvaard. Dergelijke ‘ziekten’ zijn namelijk detecteerbaar door artsen en duidelijk waarneembaar voor de buitenwereld.

Een duidelijk zichtbare aandoening staat gelijk met ‘echt’ ziek zijn. Voor iets wat je niet medisch kunt aantonen, wat de buurman, de baas of je echtgenoot niet kan zien, kan vaak weinig begrip worden opgebracht.

Op naar een volledig herstel?

De oorzaak is de basis van je herstel

Herstellen kan pas wanneer je jouw situatie ook echt goed begrijpt. Het is heel belangrijk om goed en grondig na te gaan wat de reden is van jouw uitgeblust zijn. Dit is heel persoonlijk. De ideale medicatie of therapie die voor iedereen werkt, moet nog worden uitgevonden. Iedereen moet een eigen parcours afleggen. Te lang onder druk moeten presteren mag dan wel de algemene hoofdoorzaak zijn, maar wat die extreme of langdurige druk bij jou dan precies veroorzaakt, dat is voor iedereen anders.

Is de hoeveelheid werk gewoon te veel? Of fysiek te belastend?Heb je last van een collega die je te vaak stoort bij het uitvoeren van je taak?Is de aard van jouw opdracht niet iets wat je ligt en kost het je daarom onnoemelijk veel  energie?

Ook een ingrijpende gebeurtenis of een trauma kan stress veroorzaken. Een echtscheiding, het overlijden van een geliefd persoon of een andere ingrijpende gebeurtenis kan je van je stuk brengen

Het lang aanslepen van dagelijkse frustraties kan evengoed leiden tot een burn-out. Het hoeft niet ‘enkel en alleen maar’ een hoge werkdruk te zijn.

Laat het duidelijk zijn dat de oorzaak moet worden aangepakt. Een paar dagen of weken goed uitrusten op de bank om er daarna op dezelfde zenuwslopende manier terug in te vliegen is geen oplossing. Voor je het weet, ben je terug bij af: weer een burn-out.

Betrek je omgeving bij jouw burn-out herstel

Het is enorm belangrijk om je gezin, familie, kennissen en vrienden bij je herstelproces te gaan betrekken. Zij zijn vaak de eersten om de signalen van een terugval of een risico op terugval te detecteren. Vaak zie je zelf niet dat je overdreven reageert.

Je reageert je af op de mensen die je het liefst ziet – is een cliché – maar bevat wel ontzettend veel waarheid. Jouw omgeving voelt echter niet wat jij voelt. Je mag ook niet verwachten dat ze jou of jouw reacties aanvoelen en begrijpen. Probeer wel zoveel mogelijk uit te leggen waarom je je zo voelt, waarom je kribbig reageert op een opmerking, waarom je huilt. Praat over jouw gevoelens, maar ook over die van hen.

Schrijf op wanneer je je niet goed voelt, beschrijf de situatie die deze negatieve gevoelens uitlokt. Hoogstwaarschijnlijk zul je zien dat dezelfde soort situaties steeds terugkeren en herken je een patroon in je reacties.

Ook ’s nachts, wanneer je ligt te piekeren en de wijzers van de klok langzaam vooruit ziet tikken, kan een notitieblok wat soelaas brengen. Schrijf op wat je bezig houdt op dat moment. Vaak schiet je wakker omdat je een brief vergat te posten, een klant vergat terug te bellen of een of andere bullet van je to do lijst nog niet hebt kunnen schrappen.

Je komt niet terug in slaap, want je bent bang dat je het morgen weer vergeten zal zijn. Doe je nachtlampje aan, schrijf op wat je niet mag vergeten en neem jezelf voor dit item als eerste punt aan te pakken wanneer je op kantoor komt.

Handel de moeilijke zaken of zaken die je frustratie (en slapeloze nachten) bezorgen eerst af, voor je aan iets anders begint.

Bewaak je grenzen

Leer je grenzen kennen en weet wanneer de situatie uit de hand begint de lopen.

Leer nee zeggen.Of beter nog, leer nee zeggen zonder je schuldig te voelen.

Experimenteer met antwoorden als: ‘Ja, dat wil ik doen, maar nu op dit moment past dit niet.’ Veel collega’s en andere mensen uit je omgeving zullen hoogstwaarschijnlijk wat vreemd opkijken, maar laat daarom niet na om ze kennis te laten maken met de nieuwe ‘jij’.

Bekijk het positief

Een positieve instelling zal je herstel vlotter doen verlopen.

Zeggen dat dit niet zo evident is, is een open deur intrappen.

Depressieve gevoelens, faalangst en andere negatieve gedachten horen nu eenmaal bij een burn out.

Laat je daarom bijstaan in je herstel door iemand met kennis van zaken, die je kan helpen om door de bomen het bos terug te zien. Dit kan een professioneel iemand zijn, maar ook iemand die hetzelfde heeft meegemaakt, iemand die weet wat het is om door die hel te gaan waar jij nu inzit.

Want geloof me, veel meer mensen dan je zou denken kampen met dezelfde problematiek. Ermee blijven zitten is geen optie.

Bekijk het positief, je krijgt de kans om jezelf beter te leren kennen. Je lichaam geeft aan dat je beter voor jezelf moet zorgen. Grijp die kans met beide handen aan en doe er iets aan, zorg voor jezelf en leef, zonder gebukt te gaan onder grote stress of spanning.

Vermijd een overvloed aan prikkels

Ga in de eerste plaats spaarzaam om met de vele digitale prikkels. Het moeten of willen mee gaan met alle sociale media veroorzaakt voor veel mensen een hoop onnodige stress, elke dag opnieuw.

Het is bovendien onbegonnen werk om alle sociale media op de voet te volgen. Beperk dus je schermtijd en ga bewust om met de digitale storm aan prikkels. Een digitale detox is een wondermiddel tegen stress, op voorwaarde dat je dit geleidelijk aan doet.

Meteen de hele reutemeteut overboord gooien, is geen goed idee. Leg je smartphone een aantal uur weg, neem een bad, maak een wandeling of ga in de keuken aan de slag. Doe iets ontspannends.

Zet je e-mail meldingen uit terwijl je werkt en check enkel de binnengekomen mailtjes op vastgestelde tijdstippen. Op die manier wordt je niet telkens gestoord of afgeleid door het plingen van je computer bij elk mailtje dat binnenkomt. Idem voor sociale media als Facebook, Twitter en Instagram. Leuk, al die berichtjes. Maar is het echt noodzakelijk dat je van alle gewijzigde profielfoto’s op de hoogte blijft en geen enkel vakantiekiekje van je Facebookvrienden gemist?

Ga anders om met je tijd

“Ik heb geen tijd!”

“Waarom heeft een dag maar 24 uur?”

Veel gehoorde uitspraken, die je voor geen meter verder helpen! Iedereen heeft 24 uur, dit is voor elk individu een gelijk geschenk. De manier waarop je die tijd invult, dat is de clou tot een gelukkig en evenwichtig leven.

Elke minuut, zelfs elke seconde, is er één van keuzes maken. Wat doe jij met jouw tijd? Ga je er bewust mee om? Kies je om een uur langer te werken of haal je jouw dochter van de opvang om samen iets leuks te doen? Elk moment beslissingen tegenover elkaar afwegen is een noodzakelijkheid om bewust met je tijd om te gaan.

Ja, soms moet een taak echt af en is het nodig om een uur langer door te werken. Soms ook niet, en kan je er bewust voor kiezen om de extra tijd te besteden aan je gezin, de fitness of een uurtje shoppen. Maakt niet uit wat, als het maar iets is waar je energie uithaalt en van je quality time geniet.

Leef met aandacht, bewust en voor de volle 100 procent. Mindfulness is een therapie die je hierbij zeker kan helpen.

Ga spaarzaam om met je energie

Vermoeidheid is iets waar je ook na je herstel mee blijft kampen. Vaak krijg je nooit meer dezelfde hoeveelheid energie terug.

Bewust en spaarzaam omgaan met jouw energie is dus heel belangrijk.

Ga na voor jezelf wat voor jou echte energievreters zijn en wat jou net een extra boost geeft. Leer je grenzen kennen en pas je levensstijl hieraan aan.

Pak het grondig aan!

Zoals al eerder aangegeven is enkel rust nemen zeker niet voldoende om de geleverde schade opnieuw en blijvend te herstellen.

Er moet iets grondig veranderen in je nieuwe werksituatie. Dit vergt tijd en veel denkwerk.

Ook overleg met je baas zal nodig zijn. Vaak stuit je in eerste instantie op onbegrip. Directies of leidinggevenden zitten niet te wachten op ‘alternatieve’ voorstellen. Het werk moet immers gedaan worden.

Probeer vol te houden en duidelijk te maken wat de voordelen voor hem en het bedrijf zijn. Een zieke, afwezige werknemer of een werknemer die niet ten volle rendeert, is sowieso niet voordelig voor de zaak. Het grondig aanpakken levert alleen maar voordelen op.

Bovendien kan een grondige aanpak ook voor de rest van het personeel positief zijn, want geloof me, je bent niet de enige die serieus lijdt onder de hoge werkdruk. Zie het wel allemaal op lange termijn. Herstellen en de zaken grondig veranderen vraagt tijd en geduld.

Jobcrafting: iets voor jou?

Jobcrafting is een nieuwe trend op de arbeidsmarkt die volledig past binnen het burn-out herstel. Je gaat zelf aan de slag om via kleine of grotere veranderingen binnen je werksituatie, je job terug ‘leuk’ te maken. Deze aanpassingen gebeuren op vier vlakken:

• Jouw omgeving

is er een ruimte of kantoor waar je liever zou werken, waar de lichtinval bijvoorbeeld beter is? Voldoende zonlicht is namelijk ontzettend belangrijk. Natuurlijke lichttherapie, leuk toch?

Of kun je jouw bureau in een andere richting zetten, met je gezicht naar het raam waardoor je een beter uitzicht hebt, en ook meer zonlicht?

Zet een plant op je dossierkast, schilder de muren in een vrolijke kleur of een rustgevende pasteltint.

Een foto of tekening van de kids op je bureau, een inspirerende quote als screensaver op je desktop? Het maakt niet uit. Wat je verandert hoeft niet ingrijpend te zijn of veel te kosten.

Hoe klein de verandering ook is, het effect kan groots zijn, zeker indien jouw werkplek een bron van frustratie of een oorzaak van jouw burn-out is.

Maak een lijstje wat jouw precies ergert aan je werkplek en zoek uit hoe je elke bron van ergernis kunt wegnemen en omkeren tot iets positiefs: iets waar je energie van krijgt of blij van wordt.

• Jouw taken

Maak een overzicht van alle taken die binnen jouw job moeten worden uitgevoerd. Ga eerst voor jezelf na of er taken zijn die op een efficiëntere manier kunnen uitgevoerd worden. Ook hier kunnen simpele aanpassingen al heel wat frustratie vermijden.

Misschien kan ‘jobcarving’ iets voor jou betekenen? Jobcarving, ook een nieuwe trend, snijd je als het ware bepaalde taken of deeltaken van jouw functie weg en geef je die door aan collega’s die hier beter gekwalificeerd of gemotiveerd voor zijn.

Kijk goed naar de talenten van je teamleden. Een werknemer een taak laten uitvoeren die hij of zij graag doet en er bovendien nog goed in is ook, geeft die persoon vleugels. Creativiteit wordt gestimuleerd en de productiviteit verhoogd automatisch.

Misschien kan een bundeling van dergelijke taken een nieuwe job creëren die perfect door mensen met een beperking kan worden uitgevoerd. Een samenwerking met een voorziening in de sociale sector kan vaak een meerwaarde zijn, zowel voor jou, het bedrijf als voor de persoon met een beperking.

Jij krijgt meer tijd om te doen waar je echt goed in bent en je schept kansen voor mensen die anders op de arbeidsmarkt tussen de mazen van het net vallen.

• De mensen

De collega’s waarmee je samenwerkt, kun je uiteraard niet altijd zelf kiezen. Je kunt wel kiezen in de manier waarop je met hen omgaat.

Je kunt het karakter van iemand niet veranderen, je kunt er wel anders mee omgaan. Net zoals er altijd golven op de zee zullen zijn, ook dit kun je niet veranderen. Je kan wel leren surfen om het beste van de golven te maken…

• Jouw mindset

Wanneer stress de bovenhand krijgt, ben je vaak zo gefocust op het probleem of de frustratie, dat je de positieve zaken vaak niet meer ziet. Het is belangrijk om rust te vinden in jouw situatie, te relativeren en alles terug in het juiste perspectief te zien.

Een job voor het leven of toch hoppen?

Minder en minder mensen hebben ‘een job voor het leven’.

Een contract van onbepaalde duur wordt steeds populairder.

Op de arbeidsmarkt hoppen werknemers van job naar job en combineren naar hartenlust deeltijdse opdrachten die op dat moment het best in hun leven passen.

Voor veel mensen lijkt dit jobhoppen te werken. Voor anderen totaal niet. Het voortdurend veranderen van werk, werkplek en collega’s biedt voor de ene de uitdaging waar ze naar op zoek zijn en nodig hebben om goed te kunnen functioneren, maar voor een ander geeft dit net extra druk.

Sommigen hebben de structuur en rust nodig van een dagelijkse routine. Het is belangrijk om jezelf af te vragen waar jij behoefte aan hebt?

Wil je veel verandering of heb je behoefte aan wat routine?

Om te vermijden dat je overspannen raakt en het risico loopt om volledig uitgeblust te geraken, moet je stress te lijf gaan.