Angst voor verandering: Angstbepaling als wondermiddel

Heb jij angst voor het onbekende?

Angst voor verandering is niks nieuws. Heel veel mensen hebben er last van. Zonde is dat eigenlijk, want het leven is juist constant in beweging. Verandering is overal om je heen. Door je angst voor verandering te overwinnen kun je gaan genieten van de spontaniteit die het leven biedt.

Maar eerst, waardoor ontstaat die angst voor veranderingen eigenlijk?

De oorsprong van angst voor verandering

Zoals je misschien al eerder op mijn website hebt gelezen is de mens als het ware ‘geprogrammeerd’ om te overleven. De stressrespons is daar een duidelijk voorbeeld van.

Zo ook is het met omgaan met verandering. Niet iedereen is benauwd van veranderingen. Toch houden veel mensen houden niet van onverwachte veranderingen. Zeker niet als er mogelijke nadelige gevolgen of onduidelijkheid uit voortkomt.

Hoe komt dat nou precies?

Eigenlijk is het simpel te verklaren:

We willen overleven.

De overlevingskansen van een mens dalen als hij komt te staan voor onverwachte gebeurtenissen. Als je elke dag, keer op keer, weer met nieuwe dingen te maken hebt wordt het lastig om relaxed te manoeuvreren in je dagelijks leven. Je staat constant op scherp om de juiste keuzes te maken. Je wilt als mens namelijk koste wat het kost overleven.

Mede door die reden houden veel mensen niet van verandering.

Wist je trouwens dat je als mens routine hard nodig hebt? Ruim 80% van je denkprocessen gebeuren namelijk onbewust en ‘achter de schermen’. Keuzes gedurende deze processen worden vaak gemaakt aan de hand van eerdere situaties. Je brein probeert dus zoveel mogelijk gebeurtenissen te categoriseren en in hokjes te stoppen, zodat het snel kan zien of de huidige situatie vergelijkbaar is met een oude situatie: zodat ongeveer dezelfde keuze gemaakt kan worden.

Da’s handig, want het scheelt veel denkwerk en bespaart dus energie (weer zo’n manier om je overlevingskansen te vergroten).

We zijn bang voor verlies

Daar komt nog bij dat we, ook vanwege onze drang om te overleven, bang zijn om dingen te verliezen. Dit noemen we ook wel verlies aversie. Het doet meer pijn om geld kwijt te raken dan dat het geluk oplevert als we bijvoorbeeld datzelfde bedrag winnen.

Als je namelijk iets kwijt raakt moet je op zoek naar een alternatief, of een vervanging. Dit brengt risico’s met zich mee. En daar houden we als mensen niet van. Want – je raad het al – risico’s zijn niet goed voor onze overlevingskansen.

Je snapt dat dit in de moderne wereld niet altijd meer relevant is. Onze overlevingskansen hebben niet meer te maken met of we wel voldoende wild vangen of geen beesten tegenkomen op ons pad. Het gaat er nu om dat je de juiste vaardigheden hebt om te werken en dus brood op tafel kan krijgen.

Laten we eens kijken hoe je dus van je angst voor verandering af kan komen.

Angst voor verandering: wat doe je er tegen?

Kun je veranderingen tegen gaan?

Heeft het zin om je te verzetten?

In veel gevallen niet. Soms is dat lastig om te accepteren.

Weet je überhaupt waar je precies bang voor bent?

Tim Ferriss heeft hier een handige oefening voor die hij ‘angstbepaling’ noemt, ofwel ‘Fear Setting’.

Zoals Ferriss zal beamen is het veel krachtiger om je gedachten op papier te zetten, dan simpelweg door analyse je problemen proberen op te lossen.

Om je op weg te helpen volgen hieronder wat vragen die je voor jezelf kan beantwoorden. Dit is erg nuttig als je het eng vindt om de eerste stap te nemen of als je iets steeds uitstelt vanwege angst voor het onbekende.

• Bedrijf het allerergste dat zou kunnen gebeuren als je werkelijk doet wat je overweegt te doen.
• Wat zou je kunnen doen om de schade vervolgens te herstellen of om op z’n minst de zaken weer op de rails te krijgen, zelfs al is het maar tijdelijk?
• Wat zijn de positieve resultaten of voordelen, zowel tijdelijk als blijvend?
• Wat kost het je nu, op financieel, emotioneel en fysiek vlak, als je de te ondernemen actie uitstelt?
• Waar wacht je nog op?

“We are often more frightend than hurt; and we suffer more from imagination than from reality.” – Lucius Annaceus Seneca

Ofwel, ‘de mens lijdt het meest onder het lijden dat hij vreest.’

Neem goed de tijd om je angsten te confronteren. Benoem je angsten en je zal zien dat er weinig overblijft. Vaak zijn je angsten irrationeel.

Verandering is natuurlijk, het is niet eng of gevaarlijk. Je dingen kunnen slechter worden, maar ook beter.

De bovengenoemde Angstbepaling-oefening is verreweg van een wondermiddel. Maar wel een hele krachtige leidraad en hopelijk een eye opener.

De volgende keer als jij angst voor verandering ervaart, vraag je dan af waar je precies bang voor bent.